Quy định về hồ sơ, trình tự thủ tục nhập khẩu dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng theo phương thức đơn giản hóa đối với doanh nghiệp công nghệ cao, dự án hoạt động ứng dụng công nghệ cao hoặc dự án thuộc đối tượng áp dụng ưu đãi đầu tư đặc biệt theo quy định tại khoản 2 Điều 20 Luật Đầu tư. Việc giám định dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng được quy định chặt chẽ, theo đó thực hiện giám định dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng trực tiếp tại địa điểm sản xuất của doanh nghiệp hoặc địa điểm triển khai dự án sau khi dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng nhập khẩu được lắp đặt hoàn thiện, bắt đầu đi vào vận hành, dây chuyền công nghệ đang hoạt động.
Để đảm bảo quy định của pháp luật về môi trường, nâng cao trình độ công nghệ, việc nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng phải tuân thủ quy định của pháp luật về nhập khẩu hàng hóa. Máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng không được phép nhập khẩu trong các trường hợp: (i) Các nước xuất khẩu đã công bố loại bỏ do lạc hậu,chất lượng kém, gây ô nhiễm môi trường; (ii) không đáp ứng các yêu cầu về an toàn, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật.
Theo các quy định tại Quyết định 18/2019/QĐ-TTg và Quyết định số 28/2022/QĐ-TTg thì máy móc, thiết bị và dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng, chỉ được phép nhập khẩu khi đáp ứng các tiêu chí sau:
1. Tiêu chí nhập khẩu đối với dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng:
- Được sản xuất theo tiêu chuẩn phù hợp với quy định của quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) về an toàn, tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường. Trường hợp không có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) liên quan đến dây chuyền công nghệ nhập khẩu, thì dây chuyền công nghệ phải được sản xuất theo tiêu chuẩn phù hợp với chỉ tiêu kỹ thuật của tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) của Việt Nam hoặc tiêu chuẩn quốc gia của một trong các nước G7, Hàn Quốc về an toàn, tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường;
- Công suất (tính theo số lượng sản phẩm được tạo ra bởi dây chuyền công nghệ trong một đơn vị thời gian) hoặc hiệu suất còn lại phải đạt từ 85% trở lên so với công suất hoặc hiệu suất thiết kế;
- Mức tiêu hao nguyên, vật liệu, năng lượng không vượt quá 15% so với thiết kế.
- Công nghệ của dây chuyền công nghệ không thuộc Danh mục công nghệ cấm chuyển giao, Danh mục công nghệ hạn chế chuyển giao quy định tại Nghị định số 76/2018/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2018 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ.
- Công nghệ của dây chuyền công nghệ phải đang được sử dụng tại ít nhất 03 cơ sở sản xuất trong các nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (Organization for Economic Cooperation and Development - OECD).
2. Tiêu chí nhập khẩu đối với máy móc, thiết bị đã qua sử dụng:
- Tuổi thiết bị không vượt quá 10 năm (Tuổi thiết bị là thời gian được xác định từ năm sản xuất đến năm nhập khẩu của máy móc, thiết bị đã qua sử dụng. Năm nhập khẩu là năm hàng hóa về đến cửa khẩu Việt Nam). Đối với máy móc, thiết bị thuộc một số lĩnh vực cụ thể, tuổi thiết bị được quy định chi tiết tại Phụ lục I kèm theo Quyết định số 28/2022/QĐ-TTg.
- Được sản xuất theo tiêu chuẩn phù hợp với quy định của QCVN về an toàn, tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường. Trường hợp không có QCVN liên quan đến máy móc, thiết bị nhập khẩu, thì máy móc, thiết bị nhập khẩu phải được sản xuất phù hợp với chỉ tiêu kỹ thuật của tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) của Việt Nam hoặc tiêu chuẩn quốc gia của một trong các nước G7, Hàn Quốc về an toàn, tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường.
Trong trường hợp doanh nghiệp đang tiến hành sản xuất tại Việt Nam, để bảo đảm duy trì hoạt động sản xuất, có nhu cầu nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng có tuổi thiết bị vượt quá 10 năm nhưng công suất (tính theo số lượng sản phẩm được tạo ra bởi máy móc, thiết bị trong một đơn vị thời gian) hoặc hiệu suất còn lại của máy móc, thiết bị vẫn đạt từ 85% trở lên so với công suất hoặc hiệu suất thiết kế và mức tiêu hao nguyên, vật liệu, năng lượng của máy móc, thiết bị không vượt quá 15% so với thiết kế, doanh nghiệp gửi hồ sơ đề nghị về Bộ Khoa học và Công nghệ để được xem xét, giải quyết.
Ngoài ra quy định đã bổ sung trách nhiệm quản lý về hoạt động nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng của Bộ Khoa học và Công nghệ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trong việc kiểm tra doanh nghiệp nhập khẩu dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng theo phương thức đơn giản hóa thủ tục nhập khẩu; trách nhiệm của Tổng cục Hải quan và các cơ quan liên quan trong việc giám sát nhập khẩu và xử lý, tái xuất trong trường hợp từ chối thông quan.
Các quy định này đã từng bước hoàn thiện hành lang pháp lý trong việc quản lý nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng; hồ sơ, thủ tục nhập khẩu được quy định rõ, đơn giản, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình tuân thủ các quy định; thúc đẩy xã hội hoá các dịch vụ giám định để phục vụ quản lý nhà nước trong lĩnh vực này, đảm bảo tuân thủ chuẩn mực và tiêu chuẩn quốc tế, sử dụng được cơ chế thừa nhận quốc tế.
Trần Nhã - Phòng Quản lý Công nghệ
Nâng cao hiệu quả công tác đo lường trong lĩnh vực y tế
